Technopromocja bibliotek

Technopromocja bibliotek – zdobywanie w Internecie nowych użytkowników bibliotek i tworzenie prezentacji w Prezi.

Czerwcowe warsztaty zorganizowane przez Bibliotekę Śląską

              Zorganizowane przez Bibliotekę Śląską w Katowicach warsztaty pod nazwą „Technopromocja bibliotek – zdobywanie w Internecie nowych użytkowników bibliotek i tworzenie prezentacji w Prezi” odbywały się w dniach 5-6 czerwca w budynku Biblioteki przy ul. Ligonia 7. Projekt był realizowany w ramach 8 linii budżetowej dotacji FRSI dla Biblioteki Śląskiej w ramach Programu Rozwoju Bibliotek, a w warsztatach zostało przeszkolonych 30 bibliotekarzy z bibliotek publicznych województwa śląskiego, podzielonych na 2 grupy, z których jedna uczestniczyła w szkoleniach pierwszego dnia, druga zaś rozwijała swoje umiejętności w dniu następnym.

              Pierwszym obszarem tematycznym, poruszonym przez prowadzącego Wojciecha Kowalewskiego z Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie, było tworzenie wizerunku biblioteki publicznej oraz zarządzanie informacją o jej zbiorach w Internecie. Podczas warsztatów o nazwie „Jak złowić czytelnika w sieci?” prowadzący wraz z uczestnikami próbował znaleźć sposób na to, aby informacje o zasobach bibliotecznych były bardziej dostępne dla użytkownika w Internecie. Warunkiem tutaj wydaje się być wyjście z informacją poza katalog internetowy, gdyż współczesne mechanizmy wyszukiwawcze w katalogach nie muszą i nie powinny być jedynym sposobem „zaproszenia” czytelnika do korzystania ze zbiorów biblioteki. Podczas szkolenia zostały zaprezentowane rozwiązania pomocne bibliotekarzom w pozyskiwaniu czytelników, przedstawiono też dobre praktyki wypracowane w różnych bibliotekach. Przykładem może być tutaj współpraca systemów bibliotecznych z portalem w.bibliotece.pl. Uczestnicy szkolenia poznali sposoby właściwego przedstawiania informacji o zbiorach bibliotecznych (katalogi społecznościowe) oraz budowania wizerunku w Internecie (usability). Należy pamiętać, że coraz częściej pierwszy kontakt czytelnika z biblioteką następuje właśnie przez stronę WWW. Trzeba zatem dopasować struktury informacyjne biblioteki do nowych technik internetowych, przy jednoczesnym zachowaniu wzorców i tradycji bibliotecznych. Podczas warsztatów został omówiony również charakter, przeznaczenie i możliwości wykorzystania portalu w.bibliotece.pl w promocji bibliotek i ich zasobów. Bibliotekarze nabyli przy tym wiedzę na temat tworzenia własnej funkcjonalnej strony bibliotecznej w oparciu o darmowy CMS. Poza tym uczestnicy rozwinęli swoje umiejętności związane z zarządzaniem informacjami o zbiorach bibliotecznych opracowanych w systemie bibliotecznym (udostępnianie zbiorów w portalach społecznościowych, tworzenie interaktywnych relacji pomiędzy informacją opisową a jej odbiorcą). Ponadto poruszony został temat współdziałania bibliotek w zakresie odpowiedniego sterowania ruchem czytelników (np. regulowania zamówień zbiorów bibliotecznych). Podczas warsztatów najpierw odbyła się część opisowa, po której bibliotekarze rozpoczęli pracę na laptopach z dostępem do Internetu.

Podczas drugiego szkolenia pod nazwą „Tworzenie prezentacji w Prezi” uczestnicy poznali narzędzie do tworzenia dynamicznych prezentacji. Prowadzący Ryszard Latusek z Biblioteki Śląskiej w Katowicach omówił rodzaje licencji Prezi, możliwości stosowania aplikacji, a także sposoby na tworzenie mniej lub bardziej dynamicznych prezentacji. Jako że prezentacje w Prezi tworzone są on-line, na początku uczestnicy założyli konta na portalu www.prezi.com. Następnie wszyscy samodzielnie krok po kroku tworzyli własne prezentacje, dodając kolejne obiekty na swoim „wirtualnym płótnie”. Poruszone zostały m.in. takie zagadnienia, jak dostosowanie własnych motywów (ustawienie tła, kolorów linii, ramek, czcionek itd.), rysowanie ramek, dodawanie i edycja tekstu oraz wstawianie elementów na obszar roboczy.
W prezentacjach bibliotekarzy pojawiały się m.in. zdjęcia, filmy z serwisu YouTube, diagramy, slajdy importowane z programu MS PowerPoint, a także różne kształty i symbole. Dodane elementy poddawano odpowiedniej edycji, zaś po ułożeniu wszystkich obiektów została utworzona ścieżka określająca kolejność wyświetlania podczas odtwarzania. Każdy z uczestniczących w warsztatach bibliotekarzy stworzył własną prezentację, która została zapisana na koncie on-line. Poza tym uczestnicy nauczyli się zapisywać prezentacje na dysku twardym (off-line), generować pliki PDF oraz dzielić się prezentacjami z innymi. Prezi może być od teraz wykorzystywane przez bibliotekarzy do tworzenia interesujących prezentacji, które z pewnością uatrakcyjnią niejedno biblioteczne przedsięwzięcie.

            Szkolenia przeprowadzone w Bibliotece Śląskiej stały się dla przedstawicieli bibliotek kolejną okazją do zdobycia wiedzy w obszarze nowych technologii. Znając zaangażowanie i kreatywność bibliotekarzy, można się spodziewać, iż nabyte umiejętności będą za niedługo wykorzystywane w praktyce, owocując umacnianiem więzi bibliotek z czytelnikami.

Oceniać czy doceniać. Warsztaty z rzecznictwa

Biblioteka Śląska zaproponowała bibliotekarzom warsztaty „Do*cenić bibliotekę. Jak skutecznie prowadzić rzecznictwo. Warsztaty dla bibliotekarzy województwa śląskiego”. Zaproszenie wystosowano do bibliotek z grupy docelowej Programu Rozwoju Bibliotek oraz bibliotek powiatowych, pełniących nadzór nad nimi.

Warsztaty miały miejsce w dniach 20-21 lutego w sali szkoleniowej Biblioteki Śląskiej w budynku przy ul. Ligonia 7.

Szkolenie zaczęło się od przedstawienia idei i celów warsztatów, ale i zebrania oczekiwań od uczestniczek. Niewątpliwie najciekawszym był „brak litości wobec uczestników szkolenia, wyciskanie z nich siódmych potów”. W kolejnych etapach uczestniczki dowiadywały się m.in.; czym jest rzecznictwo, jak działania biblioteki odpowiadają na problemy społeczne, a w czasie „burzy słów” wypracowały argumenty mówiące o randze biblioteki w środowisku. Ponieważ działania rzecznicze mają na celu kształtowanie przyjaznych relacji i tworzenie/wzmacnianie wizerunku biblioteki w celu zbudowania poparcia i pozyskania sojuszników uczestniczki przyglądały się otoczeniu biblioteki. Analizie poddano przedstawicieli samorządu, mediów, oświaty, NGO`sów i użytkowników bibliotek. Określono ich możliwości i potrzeby, oceniano nastawienie do celów rzeczniczych.

Kolejno badano problemy bibliotek pod kątem rozwiązywania ich przy pomocy rzecznictwa. Zmiana perspektywy instytucji na perspektywę użytkownika była ważnym elementem w formułowaniu celów rzeczniczych. Kolejnym elementem pracy była próba formułowania przekazu rzeczniczego dostosowanego do potrzeb/oczekiwań/preferencji i możliwości adresata. Ostatni moduł warsztatu poświęcono działaniom rzeczniczym biblioteki, zarówno tym jakie już są stosowane, jak i takim, które do tej pory nie były stosowane lub stosowano je rzadko, np. kalkulator użytkownika biblioteki (ile oszczędzamy korzystając z usług biblioteki), wsparcie informacji o działaniach biblioteki historią czytelników korzystających i uczestniczących w tych działaniach.

Uczestnicy zgodnie stwierdzili, że warsztaty były owocne i przyniosły dużo pozytywnej energii i pomysłów dla dalszych działań bibliotek.

Warsztaty zostały zrealizowane w ramach budżetowej dotacji FRSI.

tekst: Agnieszka Grefkowicz

zdjęcia: archiwum Biblioteki Śląskiej

Bibliotekarz animatorem społeczno-kulturalnym

Bibliotekarz animatorem społeczno-kulturalnym. Szkolenia specjalistyczne dla bibliotekarzy
z zakresu animacji kulturalnej, pracy z grupą, pracy z osobami niepełnosprawnymi.

Projekt realizowany w ramach 8 linii budżetowej dotacji FRSI.

7 lutego 2014 r., w Bibliotece Śląskiej w Katowicach odbyły się warsztaty z zakresu animacji.

Jedna grupa wzięła udział w warsztacie „Metody aktywizujące w pracy z osobami niepełnosprawnymi”, druga zaś poznała „Metody aktywizujące w pracy biblioteki z wykorzystaniem technik pracy Klanzy”.

              Celem projektu „Bibliotekarz animatorem społeczno-kulturalnym” było podniesienie kwalifikacji i wzrost specjalizacji zawodowej w dziedzinie animacji kulturalnej 50 pracowników bibliotek województwa śląskiego. Uprawniliśmy do udziału w warsztatach bibliotekarzy z grupy docelowej Programu Rozwoju Bibliotek oraz grupy pracowników z 7 bibliotek powiatowych sprawujących nad nimi bezpośredni nadzór merytoryczny. Szkolenie miało na celu trening umiejętności interpersonalnych niezbędnych w pracy
z grupą dzieci, młodzieży i osób niepełnosprawnych. Warsztatowy charakter zajęć pomógł rozwinąć umiejętności integracji, organizacji spotkań i imprez z udziałem wszystkich grup wiekowych uczestników, angażowanie ich na rzecz budowania relacji międzyludzkich i dostrzeganie w tym korzyści rozwojowych dla każdej z grup.Ważnym elementem było poznanie możliwości zastosowania nowych technologii
w pracy z grupą najmłodszych odbiorców i praktycznego wykorzystania tych umiejętności
w codziennej pracy edukacyjnej i promocyjnej bibliotek.Dodatkowym aspektem był rozwój postawy twórczej, kształtowanie wrażliwości estetycznej u uczestników szkoleń.

Biblioteka (bez?!) przyszłości.

22 listopada 2013 r. w Bibliotece Śląskiej w Katowicach odbyła się już po raz czwarty Konferencja Regionalna Programu Rozwoju Bibliotek. Prelegenci wraz z uczestnikami zastanawiali się wspólnie czy biblioteki publiczne w Polsce mają przyszłość, a jeśli tak to jaką? W jakim kształcie?

Rozważania na powyższy temat rozpoczęło przedstawienie przez Panią Martynę Woropińską z Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego europejskich badań opinii użytkowników na temat korzyści wynikających ze stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych w bibliotekach publicznych „Biblioteka pełna ludzi”.

Blok tematyczny „Biblioteka publiczna – jutro, pojutrze…” rozpoczął dyrektor Biblioteki Narodowej dr Tomasz Makowski, który przedstawił punkt widzenia dyrektora narodowej książnicy na temat przyszłości bibliotek. Uczestnicy usłyszeli, że rola bibliotek publicznych w przyszłości to: świątynie mądrości i wiedzy; miejsca oczywiste, niejako po drodze do szkoły czy sklepu, to instytucje podążające za najlepszymi przykładami europejskimi (atrakcyjne i dofinansowane). Funkcje bibliotek w przyszłości nie będą różnić się od pełnionych dzisiaj. Nadal najważniejszy będzie dostęp do książek. Ponad to biblioteki będą miejscem podnoszenia kompetencji społecznych i technologicznych.  Na skutek galopującego rozwoju nowych technologii dzisiejsi 30-latkowie będą za kilkadziesiąt lat  tak samo wykluczeni społecznie jak współcześni seniorzy. Książnice muszą być wielofunkcyjne, otwarte na współpracę, muszą działać wielopłaszczyznowo.

Temat kontynuował burmistrz gminy Łazy Pan Maciej Kaczyński, który przedstawił punkt widzenia samorządowca na przyszłość bibliotek. Zdaniem prelegenta samorządy docenią rolę bibliotek, bowiem wykształcone społeczeństwo jest mniej podatne na patologie.

Przyszłość bibliotek rozpatrywano jeszcze z dwóch punktów widzenia: dyrektora biblioteki publicznej oraz czytelnika. Zdaniem Pani Teresy Musik, dyrektora Miejsko-Powiatowej Biblioteki Publicznej w Pszczynie o przyszłości bibliotek należy mówić wieloaspektowo. Nie da się zaprzeczyć, że tradycyjnie pojmowana biblioteka powoli odchodzi do przeszłości. Najważniejszym zadaniem dla bibliotekarzy jest uświadomienie sobie nieuchronności i konieczności zmian. Zmienia się prawo, postępuje technologia, zmienia się poziom życia oraz odbiorcy usług bibliotecznych i ich oczekiwania względem bibliotek. Zdaniem Pani T. Musik wiele bibliotek nie ucieknie przed problemem łączenia
z innymi instytucjami. Ale jeśli łączyć to jak? Tutaj zdaniem Pani Dyrektor ogromna rola bibliotekarzy, którzy powinni walczyć o jak najlepsze warunki dla bibliotek czyli mądry statut, w którym zostaną określone warunki funkcjonowania bibliotek, zapewnienie środków finansowych na materiały biblioteczne oraz zapewnienie pracy dla wykwalifikowanej kadry. Obawy związane z łączeniem to przede wszystkim  lawinowość tego zjawiska, brak pieniędzy na książki w połączonych instytucjach, zatrudnianie niekompetentnego personelu oraz zapychanie „dziur” kadrowych kosztem bibliotekarzy. Zdaniem Pani Teresy Musik biblioteki czeka różna przyszłość – mniej zaradne mogą mieć kłopoty. Więc jaka biblioteka …jutro, pojutrze? W dużej mierze taka, jaką sami wykreujemy.

 Pan Tomasz Pawlik, prelegent-czytelnik,  jest pewny, że biblioteki mają w sobie ogromny potencjał na przyszłość. Będąc instytucjami otwartymi na nowości technologiczne, które oferują użytkownikom wiele nowych rodzajów usług, nie mogą zapominać, że powinny pozostać świątyniami literatury i kontemplowania wiedzy.

Pierwszą część konferencji zakończyło wystąpienie Pani Martyny Woropińskiej, która przedstawiła scenariusze przyszłości bibliotek opracowane przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego.

W drugiej części spotkania nastąpił moment wyczekiwany przez wielu uczestników konferencji czyli ogłoszenie wyników i wręczenie nagród laureatom III edycji konkursu „Gminne Koalicje na Rzecz Rozwoju Bibliotek 2013”.

Zgodnie z regulaminem Konkursu „Gminne Koalicje na Rzecz Rozwoju Bibliotek 2013” celem konkursu było:

1. Promocja przedsięwzięć / wydarzeń kulturalno – społecznych, zrealizowanych przez biblioteki wspólnie z partnerami lokalnymi.
2. Dzielenie się doświadczeniami z budowania partnerstw lokalnych i prezentowania „dobrych praktyk” w tym zakresie.
3. Integracja bibliotek publicznych ze środowiskiem lokalnym.
4. Inspirowanie bibliotekarzy i przedstawicieli lokalnej społeczności do twórczej współpracy i realizacji wspólnych przedsięwzięć.

Jury konkursu wyłonione spośród przedstawicieli organizatora, czyli Biblioteki Śląskiej
w Katowicach przyznało następujące nagrody i wyróżnienia:

Miejsce I:

Gminna Biblioteka Publiczna w Świerklańcu za projekt „Akademiach Małych Ciekawych”

 Miejsce II:

Miejsko-Gminny Ośrodek Promocji Kultury-Biblioteka w Koziegłowach za projekt „Rockowy Tuwim jakiego nie znacie w Koziegłowach”

Miejsce III Ex aequo:

Gminna Biblioteka Publiczna w Radziechowach-Wieprzu za projekt „Duchy przeszłości”

Gminna Biblioteka Publiczna w Godowie za projekt „W bibliotece (po)za książkami”

Wyróżnienia otrzymały:

Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Szczekocinach za projekt „Bibliotecznym kurierem przez nowoczesne technologie”

Gminna Biblioteka Publiczna w Koszarawie za projekt „Mowa i godka pod Lachowym Groniem”

Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Łazach za projekt „Nie takie małe miasto – warsztaty multimedialne dla dzieci i młodzieży”

Nagrodzonym i wyróżnionym bibliotekom wręczono nagrody rzeczowe o wartości
w przedziale od 2 000 zł do 5 000 zł odpowiednio do zajętego miejsca.

Konferencję zakończyła sesja zdjęciowa laureatów.